İnternette gördüğünüz her web sitesinin bir adı vardır. İşte bu isim, domain veya Türkçe ifadesiyle “alan adı”dır.
Kısaca: Domain, web sitenizin internetteki adıdır ve kullanıcıların sitenize ulaşmak için tarayıcıya yazdığı adresi ifade eder.

Örneğin:

• google.com
• wikipedia.org
• domainnameapi.com

bunların her biri birer alan adı (domain)dir.

Domain Neden Vardır? IP Adresi – Domain İlişkisi

Teknik olarak her web sitesi, bir IP adresi ile tanımlanır. Örneğin:

192.0.2.123 gibi sadece rakamlardan oluşan bu adresler, bilgisayarlar için uygundur ama insanlar için hatırlaması zordur.

Bu sorunu çözmek için domain sistemi geliştirildi:

• İnsanlar kolay hatırlanabilen bir alan adı kullanır (örneğin siteadiniz.com),
• Tarayıcı arka planda bu alan adını IP adresine çevirerek ilgili sunucuya bağlanır.

Yani alan adı, karmaşık IP adreslerinin yerine geçen okunabilir, markalaşabilir bir isimdir.

Domain, URL ve Web Sitesi Arasındaki Fark

Bu üç kavram sıkça karışır, gelin basitçe ayıralım:

• Domain (Alan Adı):
  Web sitenizin adı. E-posta adresinde @ işaretinden sonra, web adresinde www’den sonra gelen kısım.
  • Örnek: atakdomain.com, wikipedia.org
• URL (Uniform Resource Locator):
  Tam web adresidir. Domain + ek yol bilgilerini içerir.

Örnek:

• https://www.atakdomain.com
• https://www.artvinbali.com/blog/yazilar

• Web sitesi:
  Kullanıcıların gördüğü sayfalar, içerikler, görseller ve etkileşimli alanlar.

Kısaca:

Domain = İsim,
URL = Tam adres,
Web sitesi = Gördüğünüz ve kullandığınız içerik.

Bir domain satın aldığınızda, sadece ismi almış olursunuz. Hâlâ:

• Bir hosting (barındırma) hizmetine,
• Web sitesi dosyalarına (tasarım, yazılım, içerik)

ihtiyacınız vardır.

Domain (Alan Adı) Neden Önemlidir?

Bir web sitesi kurmak istiyorsanız ilk yapmanız gereken işler:

1. Alan adı (domain) satın almak
2. Hosting (barındırma) hizmeti almak
3. Web sitenizin tasarımını / yazılımını oluşturmak

Alan adı, hem marka kimliğiniz hem de online itibarınız için kritik öneme sahiptir. Çünkü:

• İnsanlar sizi domaine bakarak hatırlar
• Kartvizit, sosyal medya profili, e-posta adresi gibi her yerde domaininiz görünür
• Kısa, akılda kalıcı ve profesyonel bir alan adı, güven verir ve tıklanma oranını (CTR) artırır

Örneğin:

• firmaadi.com ile firmaadi-123-xyz.net arasında güven algısı açısından büyük fark vardır.

Domain Uzantıları (TLD) Nelerdir?

Her alan adının sonunda bir domain uzantısı (TLD – Top Level Domain) bulunur. Örneğin:

• .com
• .net
• .org
• .com.tr
• .io
• .shop
• .blog

gibi.

Genel olarak domain uzantıları iki ana gruba ayrılır:

1. gTLD – Genel Üst Düzey Alan Adları

Bunlar coğrafyadan bağımsız, tüm dünyaya açık uzantılardır. Örneğin:

• .com – En popüler ve en bilinen domain uzantısı
• .net – Network, teknoloji ve genel siteler
• .org – Dernekler, STK’lar, topluluklar
• Yeni nesil gTLD’ler: .online, .store, .shop, .blog, .app vb.

2. ccTLD – Ülke Kodu Üst Düzey Alan Adları

Bu uzantılar belirli ülkelere özeldir. Örneğin:

• .tr – Türkiye
• .de – Almanya
• .uk – Birleşik Krallık
• .fr – Fransa

example.com.tr gibi uzantılar, hem .com (gTLD) hem .tr (ccTLD) bileşenlerini birlikte içerir.

Doğru domain uzantısı seçimi, markanızın hem yerel hem de global algısını etkiler.

İyi Bir Domain Nasıl Seçilir?

Domain satın alma aşamasında aşağıdaki noktalara mutlaka dikkat edin:

1. Kısa ve sade olsun
   6–14 karakter arası, kısa ve net alan adları genelde daha akılda kalıcıdır.
2. Kolay telaffuz edilir ve yazılır olsun
   Ziyaretçilerin yanlış yazma ihtimalini azaltın. Türkçe karakter, gereksiz tire, sayı kullanmamaya çalışın.
3. Markanızı yansıtsın
   Firma adınız + sektörünüz, çok etkili bir kombinasyondur.
   Örnek: atakdomain.com, istanbultercume.com
4. Mümkünse .com’u alın
   .com domain hâlâ en güçlü güven algısına sahiptir. Müsait değilse marka stratejinize uygun alternatif uzantılar düşünebilirsiniz.
5. Rakip ve marka kontrolü yapın
   Seçtiğiniz alan adının:
   • Daha önce kötü amaçlı kullanılmamış olmasına,
   • Tescilli bir markayı ihlal etmemesine dikkat edin.
6. Anahtar kelime kullanımı
   Sektörünüzle ilgili bir kelimeyi domain içinde kullanmak, hem kullanıcılar hem SEO açısından avantaj sağlayabilir:
   • ucuzdomain.com
   • istanbulavukat.com

Domain Nasıl Alınır? (Adım Adım Domain Satın Alma)

Bir domain satın almak için şu adımları izlersiniz:

1. Alan adı sorgulama (Domain sorgulama)

Önce, alan adı sorgulama aracı üzerinden istediğiniz domainin boşta olup olmadığını kontrol edersiniz.

• Uygun (available) ise kayıt edebilirsiniz.
• Dolu (taken) ise farklı kombinasyonlar denemeniz gerekir.

2. Domain kayıt (Alan adı tescili)

Beğendiğiniz ve boşta olan domaini, bir domain kayıt firması üzerinden tescil edersiniz.

• Domain tescili yıllık yapılır.
• Genelde 1 yıldan 10 yıla kadar domain kayıt süresi seçilebilir.

3. Domain fiyatları

Domain fiyatları, uzantıya göre değişir:

• .com domain fiyatı genellikle en iyi fiyat/performans dengesine sahiptir.
• Özel gTLD’ler (.shop, .blog, .io) daha yüksek ücretli olabilir.
• Bazı uzantılarda kampanyalı ilk yıl fiyatları sunulabilir.

4. DNS ve yönlendirme

Alan adı tescil edildikten sonra:

• Domaininizi kullanmak için DNS kayıtlarını ayarlamanız gerekir.
• Nameserver’lar (NS) ile domaininizi kullanacağınız hosting firmasına yönlendirirsiniz.

Domain – Hosting – DNS İlişkisi

Bu üç kavramı netleştirelim:

• Domain (Alan adı):
  Sitenizin adı. Örneğin sizinmarka.com
• Hosting (Barındırma):
  Web sitenizin dosyalarının (kod, görsel, veri tabanı vb.) tutulduğu sunucudur.
• DNS (Domain Name System):
  Domain ile hosting’i birleştiren sistemdir. DNS kayıtlarınız, alan adınızın hangi sunucuya gideceğini belirler.

Özetle:
Domain = İsim,
Hosting = Ev,
DNS = Adres tarifini yapan sistem gibidir.

Bir domain satın almak, tek başına web sitenizin yayına girmesi anlamına gelmez. Yayın için mutlaka bir hosting hizmetine de ihtiyacınız vardır.

WHOIS ve Domain Gizliliği

WHOIS, kayıtlı domainlerin ve bu domainlere ait iletişim bilgilerinin listelendiği bir dizindir.
WHOIS kayıtlarında genellikle:

• Domain sahibi (Registrant) adı
• Adres, e-posta, telefon
• Kayıt tarihi, bitiş tarihi
• Kayıt firması

gibi bilgiler bulunur.

Birçok domain kayıt firması, gizlilik isteyen kullanıcılar için WHOIS gizlilik (privacy) koruması sunar.
Bu sayede:

• Kişisel bilgileriniz herkese açık görünmez,
• Spam ve kötü amaçlı kullanımlara karşı ekstra koruma sağlanır.

Farklı Domain Türleri ve Kategoriler

En popüler alan adı kategorileri şunlardır:

1. Ülke Kodu Üst Düzey Alan Adı (ccTLD)

Belirli ülkelere özgü uzantılar:

• .tr – Türkiye
• .de – Almanya
• .uk – İngiltere
• .us – ABD

Genellikle yerel SEO ve bölgesel hedefleme için avantajlıdır.

2. Genel Üst Düzey Alan Adı (gTLD)

Sektör veya kullanım amacını ifade eden uzantılar:

• .com – Genel amaçlı ve en yaygın
• .net – Teknoloji, ağ, altyapı
• .org – Kurumlar, vakıflar, STK’lar
• .info, .biz, .online, .store, .blog gibi yeni nesil gTLD’ler

Genel TLD’ler, hem marka hem SEO açısından esneklik sunar.

Domain Satın Almak İçin Son Tavsiyeler

• Önce alan adı sorgulama yapın, boşta olan en uygun ismi bulun.
• Mümkünse .com uzantısını alın; müsait değilse markanıza uygun alternatif gTLD veya ccTLD seçin.
• Kısa, net, akılda kalıcı ve markanızı yansıtan bir alan adına öncelik verin.
• Gelecekte değer kazanabileceğini düşündüğünüz isimler için de domain kayıt yaparak marka koruması sağlayın.
• Domaininizle uyumlu bir hosting seçip, DNS ayarlarınızı doğru yapılandırın.

Böylece, mağaza veya ofis açmaktan çok daha hızlı ve ekonomik şekilde, markanızı internette profesyonel bir şekilde konumlandırabilirsiniz.